(ПРЕД)РЕВОЛУЦИОНАРНИ ДУХ У ДИДРООВОЈ ЕНЦИКЛОПЕДИЈИ
Keywords:
Дидро, просветитељство, Енциклопедија, Француска револуција, разум, етика, антиклерикализамAbstract
Циљ овог рада је да се сагледа ангажман Денија Дидроа (Denis Diderot, 1713–1784) као француског просветитеља, философа и директора Енциклопедије, а што га, на известан начин, чини духовним и интелектуалним претечом Француске револуције из 1789. Задатак Енциклопедије, највећег пројекта француског просветитељства, којим је Дидро руководио
пуних двадесет година, био је ширење знања и светлости разума, борба против догми, лажног морала и система ауторитарне власти. Дени Дидро био је притваран због свог књижевно-политичког ангажмана; штампање Енциклопедије, у којој Црква, а самим тим и држава, виде највећег непријатеља, било је забрањивано. У раду ће се приказати Дидроова просветитељска активност кроз одабране чланке из Енциклопедије. За многе теоретичаре и историчаре књижевности период када су њени томови штампани, културолошки и идеолошки, схвата се као период припреме Француске револуције, када су зачете њене основне идеје. Затим, осврнућемо се и на Дидроов роман Редовница (La Religieuse, 1796) који је због антиклерикалног става управо
био популаран за време Револуције.
Downloads
References
АНДЕРСОН 2003: Андерсон, Метју. Европа у осамнаестом веку. Београд: Clio, 2003.
ВУЧЕЉ 2015: Vučelj, Nermin. Didro i estetika. Niš: Izdavački centar Filozofskog fakulteta, 2015.
ГРЕЈЛИНГ 2006: Grejling, Entoni. Šta je dobro. Beograd: Laguna, 2006.
LEPAPE 2000: Lepape, Pierre. Diderot. Paris : Flammarion, 2000.
ЛЕФЕВР, ПУТАС и др. 1961: Лефевр Жорж, Шарл Х. Путас и Морис Бомон. Историја Француске II. Књига друга, од 1774. до наших дана. Београд: Просвета, 1961.
PROUST 1995: Proust, Jacques. Diderot et l’Encyclopédie. Paris : Albin Michel, 1995.
CHARTIER 2000: Chartier, Roger. Les origines culturelles de la Révolution française. Paris : Seuil, 2000.
VERSINI 1995: Versini, Laurent. « Introduction ». In : Diderot, Denis. Œuvres – politique, tome III. Éd. Laurent Versini. Paris : Robert Laffont, 1995, p. 13–16.
WILSON 1985: Wilson, Arthur. Diderot, sa vie et son œuvre. Trad. de l’anglais: Gilles Chahine, Annette Lorenceau, Anne Villelaur. Paris : Laffont/Ramsay, 1985.
Извори
DIDEROT 1994: Diderot, Denis. « Prospectus » et l’article « Hobissme ». In : Diderot, Denis. Œuvres – philosophie, tome I. Éd. Laurent Versini. Paris : Robert Laffont, 1994.
DIDEROT 1995: Diderot, Denis. Encyclopédie : « Autorité politique, Droit naturel, Sur la tolérance». In : Diderot, Denis. Œuvres – politique, tome III. Éd. Laurent Versini. Paris : Robert Laffont, 1995.
DIDEROT 1997: Diderot, Denis. « Lettre à Meister ». In : Diderot, Denis. Œuvres – Correspondance, tome V. Éd. Laurent Versini. Paris : Robert Laffont, 1997, p. 1309.
DIDEROT 2002: Diderot, Denis. La Religieuse. In : Diderot, Denis. Œuvres – contes, tome II. Éd. Laurent Versini. Paris : Robert Laffont, 2002, p. 277–428.
DIDEROT 1963: Diderot, Denis. Redovnica. U: Diderot, Denis. Tri romana. Prev. Ana Smokvina. Zagreb: Naprijed, 1963, str. 295–463.
ЕНЦ. IX 2017: Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. « Libertins ». eds. Denis Diderot and Jean le Rond d’Alembert. University of Chicago: ARTFL Encyclopédie Project (Autumn 2017 Edition), Robert Morrissey and Glenn Roe (eds), http://encyclopedie.uchicago.edu/.
2. 2018.]
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Authors retain the copyright of their manuscripts, and all Open Access articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License, which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided that the original work is properly cited.